Vredespaleis

The American Dream

De wereld is dichterbij dan ooit en wij zijn gewend om veel te reizen. Want reizen betekent immers nieuwe dingen leren, nieuwe mensen ontmoeten en misschien wel jezelf onderdompelen in een geheel andere cultuur met de belofte als een ander mens huiswaarts te zullen keren. Voor kunstenaars uit de afgelopen eeuwen was dat niet anders: een reis naar Italië om daar klassieke kunstschatten en architectuur te bestuderen gold als het ware als een overgangsrite voor jonge kunstenaars, zoals ook voor Herman Rosse.

Het waren echter niet zozeer de klassieken die hem voor lange tijd wisten te boeien maar het Land van alle Mogelijkheden, de Amerikaanse Droom en de eindeloze nieuwe artistieke mogelijkheden die hem na zijn studie in Londen westwaarts deden gaan. Hermans reizen zouden een doorslaggevende impact op zijn leven hebben. Al in zijn jonge twintiger jaren trok hij door Californië om er voor altijd stapelverliefd op Amerika te worden. Slapend onder de sterrenhemel, leefde hij het vrije leven van een hippie al ver voordat de hippiecultuur ontstond. Buiten het feit dat deze ervaring hem allerhande kennis en kunde opleverde, breidde hij met zijn tijd in Amerika ook zijn professionele netwerk uit en verdiepte hij zijn passie voor theater en drama. Op welke manier beïnvloedde zijn reis door Amerika zijn stijl en zijn carrière?

Universiteit en kunstenaarscommune
Architectuur was een groot deel tijdens zijn studie en door aan de Stanford University in California te gaan studeren kreeg hij de mogelijkheid deze interesse voor architectuur verder uit te diepen. Stanford is en was altijd al een van Amerika’s topuniversiteiten, ook al toen Herman Rosse er in de periode 1908 – 1910 studeerde. Zijn opleidingen in zowel Nederland als Engeland verzilverde hij telkens niet met een diploma, waardoor het absoluut opvallend genoemd mag worden dat het hem gelukt is op deze universiteit in te stromen.

Tijdens zijn studie verbleef hij een tijdje in Carmel-by-the-Sea, een kunstenaarscommune in Californië, om er met een aantal werken in aquarel en olieverf te exposeren op de jaarlijkse tentoonstelling. Hij was bij deze kunstenaarscommune terecht gekomen omdat men zich er toelegde op Arts and Crafts, de socialistisch-kunstzinnige hervormingsbeweging waarin Herman bijzonder geïnteresseerd was geraakt tijdens zijn opleidingen in Delft en Londen. Hoewel veel dichter bij zijn huis ook een kunstenaarscommune was gevestigd, vond hij deze maar elitair en bovendien miste daar de link met Arts and Craft. Als nieuw project vormde Carmel bij uitstek vruchtbare grond voor nieuwe gedachten en ideeën.

In de Carmel-commune ontmoette Herman theatermaker Herbert Heron, die daar in 1910 het Bostheater oprichtte: een amfitheater in een bos waar toneelstukken in de openlucht werden opgevoerd en nog altijd worden opgevoerd. Als lid van de Fabian Society in Londen was Hermans interesse in theater al aanwezig en theaterfenomeen Heron wist deze blijkbaar ook te activeren. Al snel hield Herman zich bezig met het ontwerpen van de sets voor het Bostheater. De eerste vermoedens dat hij later wellicht nog eens in decorontwerp terecht zou komen zagen het licht in Carmel, waar hij zijn hele leven nog vele malen naar toe terug zou keren.


Forest Theatre, Alice in Wonderland, 1912.

Wijdere Horizon
Er was iets op zijn plek gevallen in Amerika. Nóg meer kennis van architectuur, gecombineerd met zijn achtergrond in ornamentleer, zouden de basis vormen van zijn ontwerpen voor het Vredespaleis en zijn latere loopbaan. Herman behaalde zijn bachelor in Architectuur en begon zich alsmaar meer thuis te voelen in de States. Amerika zou in zijn leven zelfs zó belangrijk worden dat hij later een Nederlands-Amerikaans staatsburgerschap aannam. Maar ondanks dat deze grote eerste liefde, Amerika, hem altijd riep, bleef Herman reizen om zo zijn horizon te verbreden.

Herman (links) klaar om te vertrekken per trein

Nieuwe bestemmingen bieden vanzelfsprekend prachtige nieuwe kansen, maar het was de ambitieuze Herman die ze steeds wist te omarmen. Reizen betekende dat hij de reikwijdte van zijn kunnen kon uitbreiden – hij leerde een nieuw vak, ontmoette nieuwe mensen en was niet langer enkel een toeschouwer in het theater – op een manier die hij daarvoor misschien nog nooit had gekend. De Amerikaanse ervaring die hij had opgedaan scheen door in zijn ontwerpen in de jaren erna.


Nieuwsgierig naar Herman Rosse? Lees in het rijk geïllustreerde magazine ‘Herman Rosse’ alles over zijn decoraties in het Vredespaleis en de achterliggende betekenissen.