Tegenwoordig staat de TU Delft bekend als centrum van technische innovatie, maar aan het begin van de twintigste eeuw fungeerde het vooral als knooppunt van artistieke creativiteit. Destijds was de Polytechnische School te Delft vergelijkbaar met een hogeschool in architectuur en ambachten. Op deze school genoot Herman Rosse gespecialiseerd onderwijs en bouwde hij een professioneel netwerk van gepassioneerde kunstenaars op, die samen vorm zouden geven aan het Nederlandse ontwerp van het Vredespaleis. Maar wat hield deze stijl van ontwerpen precies in en hoe kwam dit project op Herman zijn pad? Zijn creativiteit begon al vele jaren eerder.

Jonge jaren
Herman Rosse werd in 1887 in Den Haag geboren als zoon van Carl Rosse en Jacoba de Haan. Van jongs af aan werd hij omgeven door creativiteit. Zijn Poolse vader en zijn Nederlandse moeder ontmoetten elkaar toen zij beiden in Parijs studeerden, waarna zijn vader meubelontwerper en decorateur werd. Herman’s moeder ontpopte zich tot een niet onverdienstelijk schilder en de familie had een breed netwerk in de Haagse kunstwereld. Helaas werd Herman’s gezinsleven al kort na zijn geboorte verstoord toen zijn ouders uit elkaar gingen. Zijn moeder hertrouwde echter niet lang daarna opnieuw een decorateur, Eliza van Rij, en zo was Herman tijdens zijn gehele opvoeding omringd door creatieve geesten, van zowel zijn biologische- als stiefouders.

Leerling in Ornamentiek   
Door zich in te schrijven aan de Kunstacademie in Den Haag gaf Herman gevolg aan zijn interesse voor kunst, waarna hij verder studeerde aan de Polytechnische School te Delft. Hier kreeg hij les in architectuur en leerde hij over ornamentiek: de manier waarop je een gebouw decoreerde aan de hand van specifieke regels en tradities. De favoriete stijl van de Delftse School was de 17-eeuwse Hollandse renaissance: dit werd gezien als het meest pure tijdperk in de Nederlandse kunstgeschiedenis en refereerde aan de economische hoogtijdagen.

De school was in die dagen meer dan een onderwijsinstelling alleen; het was uitgegroeid tot het epicentrum van de Delftse variant van Art Nouveau, een populaire kunsttrend in Europa. Net als de Engelse Arts and Crafts beweging, was de Art Nouveau een reactie op de 19e-eeuwse kunst en streefde ernaar de schoonheid van de natuur door middel van decoratie terug te brengen in de huizen van mensen. Kunstenaars moderniseerden hun ontwerpen door zich te laten inspireren door de natuur en dit nagenoeg wiskundig en geometrisch vorm te geven, waardoor zij de natuur bijna onwerkelijk maakten.

Veel van de ontwerpers die aan het Vredespaleis werkten, waren -als docent of leerling- verbonden aan de Polytechnische School in Delft, waardoor het interieur grotendeels in deze lokale Art Nouveau stijl uitgevoerd is. Omdat Herman’s docenten ervan overtuigd waren dat organische vormen als bloemen en planten de basis in zich dragen van alle vormen, raakte Herman bijzonder deskundig in deze gestileerde, “onwerkelijke” representatie van flora – wat terug is te zien in het overgrote deel van zijn werk in het Vredespaleis.

Een van de docenten waaraan Herman zijn voorliefde en kunde te danken had, was Karel Sluyterman. Sluyterman was senior docent in ‘Decoratieve Kunst en Ornamentiek’ en doceerde de meer traditionele vormen van kunst en ambacht. Boeken van bekende Engelse Arts & Craft ontwerpers, maar ook werken als The Grammar of Ornament (1856) van Owen Jones, vormden een leidraad in zijn lessen. Dit laatste boek bevatte een overzicht van ontwerpstijlen die gebruikt werden door de eeuwen heen, van de Klassieken tot aan de Elizabethaanse tijdperk. Veel kunstenaars gebruikten dit invloedrijke boek als inspiratiebron en als referentie om stijlen op de juiste manier toe te passen. Ook Herman gebruikte elementen uit dit boek -met name de renaissancestijl – voor zijn interieurontwerpen voor het Vredespaleis, zoals de lijsten van tegeltableaus.

Opbouwen van een professioneel netwerk   
De Polytechnische School in Delft was voor Herman niet alleen belangrijk voor het ontwikkelen van zijn artistieke stijl, ook fungeerde de school als een smeltkroes van creativiteit en als web van talloze artistieke sociale contacten. Net als Herman, zou ook Karel Sluyterman met plafonddecoraties voor de Grote Rechtszaal bijdragen aan het interieur van het Vredespaleis. Naast Sluyterman was collega-docent Adolf le Comte de ontwerper van de belangrijkste glas-in-loodramen van het Paleis en kreeg Le Comte’s leerling Leon Senf de opdracht om de tegels in de antichambre van de Kleine Rechtszaal te decoreren. Het gezamenlijk werken aan het Vredespaleis betekende vanzelfsprekend opnieuw een bloeiperiode voor het persoonlijke netwerk van Herman.

Het Paleis werd uiteindelijk ontworpen met universele thema’s in het achterhoofd, maar de keuze om ontwerpers aan te stellen die hoofdzakelijk uit de omgeving van Den Haag kwamen, zorgde ervoor dat het Vredespaleis een duidelijk Nederlands signatuur kreeg. Universele ideeën en lokale stijlen en technieken kwamen samen en vormden het interieur van het Vredespaleis zoals wij dat vandaag de dag kennen.

Meer informatie over Herman Rosse is te vinden in het rijk geïllustreerd magazine over Herman Rosse, verkrijgbaar in onze webshop. Dit magazine belicht zijn werk voor het Vredespaleis in de context van zijn leven, zijn visie op de toegepaste kunst en zijn spraakmakende carrière.