De ontsnapping van Hugo de Groot (1583-1645) uit Slot Loevestein in 1621 is wereldberoemd. De belangrijke rechtsgeleerde was veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf, die hij uitzat sinds 5 juni 1619. In de gevangenis mocht Hugo de Groot blijven studeren en schrijven, waarvoor hij met regelmaat een kist vol boeken ontving. 

Vanuit Gorinchem werden deze boeken in een boekenkist gebracht naar Slot Loevestein. De eerste periode werd de boekenkist grondig gecontroleerd, maar later zwakte deze controle af. Als gevolg hiervan, werd er een plan gemaakt om Hugo de Groot te laten ontsnappen. Hij oefende om zich stil te verstoppen in de boekenkist. Deze oefeningen duurde altijd precies twee uur lang, de exacte duur van de tocht van de Boven-Merwede rivier bij Slot Loevestein naar Gorinchem.   

Op 22 maart 1621 wist hij uit het slot te ontsnappen in deze boekenkist met hulp van dienstmeisje Elsje van Houweningen. Vanwege de viering van een jaarlijkse markt in Gorinchem, werd deze dag de boekenkist niet gecontroleerd. De ontsnapping was geslaagd. Hugo de Groot ontsnapte voor het einde van het Twaalfjarig Bestand tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Enige tijd na zijn ontsnapping, reisde De Groot van Antwerpen naar Parijs en leefde nog 24 jaar.   

Vader van het Internationale Recht
Vandaag de dag wordt Hugo de Groot beschouwd als een van de grootste juristen uit de geschiedenis. De Groot wordt wereldwijd gezien als de ‘Vader van het Internationale Recht’ en als grondlegger van de systematisch moderne doctrine van Internationaal Recht. Zijn twee bekendste werken zijn van fundamenteel belang voor het huidige internationale recht. 

‘Mare Liberum‘ (De Vrije Zee) werd geschreven in 1609. In deze dertien hoofdstukken, schrijft Hugo de Groot over zijn ideeën van het principe ‘De Vrije Zee’. Volgens Hugo de Groot, moest de zee als internationaal grondgebied worden beschouwd en hebben alle landen daarom vrije toegang tot de zee voor handel en reizen. Dit was een zeer controversieel standpunt voor die tijd. ‘De Iure Belli Ac Pacis‘ (Over het Recht van Oorlog en Vrede) werd in 1625 geschreven tijdens zijn ballingschap in Parijs. In dit boek beschrijft Hugo de Groot wanneer oorlog gerechtvaardigd is en schrijft hij over de oorzaken en regels van de oorlogvoering.  

De oude en meestal eerste drukken van de werken van Hugo de Groot bevinden zich in de Bibliotheek van het Vredespaleis.